Heilsa

Oldnordisk ordbogsopslag

Heilsa

Oldnordisk ordbogsopslag

Definitioner

1 heilsa

1. u, f. [Dan. helsen; Swed. helsa], health, Fms. vii. 241, x. 215, Sks. 620. Al. 24, Hom. 10, Bs. i. 337; sterk, góð h., strong, good health; veyk, lin, tæp h., poor, weak health, passim.

2 heilsa

COMPDS: heilsubót, heilsubragð, heilsudrykkr, heilsufar, heilsugjafari, heilsugjöf, heilsugóðr, heilsugæði, heilsulauss, heilsuleysi, heilsulinr, heilsulítill, heilsuorð, heilsuráð, heilsusamligr, heilsusamr, heilsusterkr, heilsutapan, heilsutæpr, heilsuveiki, heilsuveykr.

3 heilsa

2. að, [Dan. hilse], to say hail to one, greet one, with dat.; it was an ancient custom for the host to welcome (heilsa) the stranger, as may be seen from the following references:—Osvífr (the guest) kvaddi út Höskuld ok Rút (the master of the house), þeir gengu út báðir ok heilsuðu Osvífi, Nj. 21; hann (the master) gengr út ok heilsar Gísla (dat. the stranger), Gísl. 83; kona ein gékk til hurðar ok heilsar þeim ok spyrr þá at nafni, Fbr. 44 new Ed.; Þorsteinn gékk þegar til búðar Þorkels, en hann (Thorkel) heilsar honum vel ok spyrr hvat hann árnar, Lv. 33; Ólafr gengr inn á gólfit … en enginn heilsar honum ok þögðu allir, Háv. 39; in case the host was a great personage (a king, earl, or the like), the stranger used in token of honour or homage to walk up to him and greet him, ‘sit hail!’ ok er hann kom inn, heilsaði hann konungi, konungr tók kveðju hans, Eg. 63; jarlinn (the guest) gékk fyrir hann (the host in his high-seat) ok heilsaði honum, Ó. H. 66; Haukr heilsaði konungi, Fb. i. 47: h. á en, id.; Ásgrímr (the guest) gékk at honum ok heilsaði á hann, Nj. 182, Fms. i. 16; ok er hann kemr á fund Knúts konungs, gékk hann fyrir hann ok heilsar upp á konunginn, konungr tók ekki kveðju hans, xi. 264. In mod. usage a coming guest is said ‘heilsa,’ a parting guest ‘kveðja,’ q. v.

Runeindskrift

ᚼᛁᛁᛚᛋᛅ

Mulig runeindskrift i yngre futhark

Anvendte forkortelser

Almindelige forkortelser

Dan
Danish.
Dan.
Danish.
dat.
dative.
f.
feminine.
id
idem, referring to the passage quoted or to the translation
l.
Linnæus.
m.
masculine.
mod
modern.
mod.
modern.
n.
neuter.
part
participle.
q. v.
quod vide.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
v.
vide, verb.

Værker & Forfattere

Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Háv.
Hávarðar Saga. (D. II.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Lv.
Ljósvetninga Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)

Om

Oldnordisk ordbogsprojekt sigter mod at levere en omfattende søgbar ordbog baseret på det legendariske Cleasby-Vigfusson-værk.

Den indeholder forkortelser, værker & forfattere og autentiske runeindskrifter.

Support

Hurtige links

Ophavsret © 2025 Oldnordisk Ordbog
"Fornjóts synir eru á landi komnir"