Valda

Diccionario de Nórdico Antiguo - valda

Significado de la palabra en nórdico antiguo "valda"

Según el diccionario inglés de nórdico antiguo de Cleasby & Vigfusson:

La palabra en nórdico antiguo valda puede significar:valda

valda
pres. veld, pl. völdum, valdit, valda: pret. olli, ollir, olli; olli ofrausn stillis, in a verse of A. D. 1066, as also by Ari, Íb. 7: in alliteration as a vowel, einn þú því ollir, ekki …, Am. 80; a pret. voldi or oldi also occurs, for references see B: subj. ylli, also voldi, vildi, see B; imperat. vald: with neg. suff. vald-at-tu, cause thou not, Gísl. (in a verse); veldr-at, Nj. 61: part. valdit: a mod. verb has been formed from the pret. olli,—olla, olli, ollat, olla being used of to cause, valda to be able: [Ulf. waldan, ga-waldan = to rule; A. S. wealdan; Engl. wield; O. H. G. waltan; Germ. walten; Dan. vold; cp. Lat. valere.]
valda
B. To wield, with dat.; ef ek em svá ústerkr, at ek má eigi valda sverðinu, if I be so weak that I cannot wield the sword, Ó. H. 209; þær byrðar er vér megum eigi valda, Greg. 65; meðan ek má vápnum valda, Ld. 170; hvern þann mann er vápnum mátti valda, Stj. 611.
valda
2. to rule; en þar Heimdal kveða valda véum, where Heimdal reigns, resides, Gm. 13 (cp. Ulf. garda waldands = οἰκοδεσπότης).
valda
II. to cause, with dat. or absol.; ok þat olli, Íb. 7; vér því völdum er þú velli hélt, Hkm. 12; ekki veldr því, Stor. 2; Þorvaldr veldr því, Nj. 18; þessu mun Svanr valda, 21; hvat þat valdit mundu hafa, at …, 75; spurði hvat vyldi úgleði hans, FmS. vii. 106 (olli, v. l.); þeir hinir sömu er því voldu, ix. 280; eigi vissu menn hvat því voldi, 282; spurði hvat úgleði hans ylli, Eg. 322; spurði hverr því olli, Ísl. ii. 160; olli þat því, at …, Eg. 400; hón frétti hvat voldi hans úgleði, Art. 5; þat voldi því, at …, Stj. 91; því voldi breiskleikr, 548, Post. (Unger) 21; spurði hverr því volli, Sturl. ii. 60; sá er úskilum volli, Hom. 45; at þeir hefði mestu um valdit, Hkr. ii. 395; þau ullu (i. e. ollu) lífláti hans, Rb. 414; þeir vissu hverir valdit (ollat Ed. from a paper MS.) höfðu, Lv. 8; þat oldi úgagni því er vér fengum, Blanda (vellum); ok voldi þat því mest, at …, FmS. viii. 197, 292; þat voldi at íss var í stallinum, ix. 386 (volli and olli, v. l.): sayings, sjaldan veldr einn ef tveir deila, 508; eigi veldr sá er varar annan (veldrat sá er varir, Nj.), Hrafn. 6; sá veldr mestu er upphafinu veldr; sá skal hýðing valda (execute) er heimskastr er á þingi, n. G. l. i. 349.
valda
III. part. valdandi, a wielder, ruler; Dróttinn sá er alls er valdandi, Hom. 100; hvárki vitandi né valdandi þessa verks, Fms, ix. 42; alls-valdandi, yfir-valdandi; [cp. A. S. Bret-walda.]

Posible inscripción rúnica en futhark joven:ᚢᛅᛚᛏᛅ
Las runas del futhark joven se utilizaron desde el siglo VIII hasta el XII en Escandinavia y sus asentamientos en el extranjero

Abreviaciones utilizadas:

A. D.
Anno Domini.
A. S.
Anglo-Saxon.
cp.
compare.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
imperat.
imperative.
l.
line.
Lat.
Latin.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
neg.
negative.
O. H. G.
Old High German.
part.
participle.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
S.
Saga.
subj.
subjunctive.
uff.
suffix.
Ulf.
Ulfilas.
dat.
dative.
absol.
absolute, absolutely.
i. e.
id est.
L.
Linnæus.
v.
vide.
v. l.
varia lectio.

Obras & Autores citados:

Am.
Atla-mál. (A. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Greg.
Gregory. (F. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Gm.
Grímnis-mál. (A. I.)
Art.
Artus-kappa Sögur. (G. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Hkm.
Hákonar-mál. (A. III.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Lv.
Ljósvetninga Saga. (D. II.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Post.
Postula Sögur. (F. III.)
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Stor.
Sona-torrek. (A. III.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
➞ Ver todas las obras citadas en el diccionario

Back