Mega

Norrøn Ordbok - mega

Betydning av det norrøne ordet "mega"

Som definert av Cleasby & Vigfusson norrøn-engelsk ordbok:

Det norrøne ordet mega kan bety:mega

mega
pres. in a pret. form má, mátt, má; plur. megum, megut, megu, later and mod. megit, mega; pret. mátti; subj. pres. megi, pret. mætti; part. mátt; with suff. má’k = má ek, Og. 33; mætta’k = mætta ek, Þkv. 3; máttú = mátt-þú, passim: with neg. suff. pres. 1st pers. má’k-a, I cannot, Stor. 18; má’k-at ek, Am. 12; má’k-a’k, 52; má’kk-at-ek, Hallfred (FS. 107): pret. mátti’g-a’k, I could not, Og. 32: [Ulf. magan = δύνασθαι; A. S. magan; Engl. may, might; Germ. mögen; Dan. maae.]
mega
B. To have strength to do, avail; svá at vér mættim ekki, so that we availed not, Am. 17; mega betr, to be the stronger, Karl. 423; allt má þó nauðigr skyldi, a saying, i. e. necessity is a great schoolmaster, Sturl. iii. 255; eigi megu þær minna, they are not less powerful, Edda 13; hverr er sá Guð, eða hvat má hann? 2: with dat., mega við e-m, to be able to withstand one; hann mun ekki mega einn við mörgum, Art. 22; ekki má við marginum, none can withstand the many, FmS. xi. 278; mega sér, var honum haldit til vinnu þegar er hann mátti sér nokkut, as soon as he grew strong, had any strength, BS. i. 35; skulu mikit þín orð mega við mik, thy words shall go for much, Nj. 175; jafnmikit mega níu momentur ok tólf, Rb. 458.
mega
2. of health, like Lat. valere; mega vel, to be well; mega ílla, lítt, to be poorly, and so on; Komtú í Hitardal? segir Sturla—Já, sagði ferðamaðr—Hversu mátti Þorleifr?—Vel mátti hann, ok því var betr, at hann mátti vel, Sturl. i. 89; Hallr spurði, hversu þær mætti,—Harðla vel megum vit, FmS. ii. 201; hann var spurðr hversu hann mætti,—Má ek harða ílla, vi. 237; hann spyrr at Sigvalda, honum er sagt, at hann mátti lítið, xi. 102; hann spurði hversu hann mætti,—Eigi má ek nú vel, sagði hann, BS. i. 182:—to do for one, má yðr þat er yfir margan gengr, it will do for one, what all others must bear, Eb. 168.
mega
II. followed by an infinitive, to be able; mátt þú sjá hana ef þú vill, thou canst see her if thou wilt, Nj. 3; þóttusk menn eigi mega leita hans, Eg. 230; at hann mætti fá sæmd sína, FmS. vi. 398; allt þat hann má miðla, Grág. i. 250; fé máttu þeir ekki bjarga, Nj. 267; hann mátti ekki mæla, Band. 14; sá einn hlutr var svá, at Njáli féll svá nær, at hann mátti aldri úklökvandi um tala, Nj. 171; þaðan sem þú mátt vel eta, 75; litlar sögur megu ganga frá hesti mínum, 90; fá mættim vér betr; landtöku, id.; í öllu er prýða má góðan höfðingja, FmS. x. 230; dyrr þær er ganga mátti upp í húsit, Eg. 421; svá at hann mátti kveða um morguninn, id.; má vera, it may be, Nj. 75: hvat megi! as adverb, hvat megi til vita! nema þér vilit bíða vár hér, may be ye will wait here for us, Band. 40 new Ed.; hvat megi vinna okkrum ástum? Konnak; and so in countless instanceS.
mega
2. to be permitted, allowed; hann mátti aldri tala til Kjartans svá at Þorkell væri hjá, Ld. 232; halda máttú þessu sæti þótt hón komi sjálf til, Nj. 6; graut má göra hvárt er sygnt er eða heilagt, n. G. l. i. 349; kynfylgju spell, svá at hann má eigi (cannot) lag eiga við konu sína, þá megu þau (then they may) skiljast, H. E. i. 248; nú man eigi mega sitjanda hlut í eiga, in that case one must not remain sitting, be inactive, a looker on, Nj. 110; hann kvað þat eigi mega (that would not do, not be lawful) er maðr var sekr orðinn, 117.
mega
3. ellipt., the verb göra or vera being understood; lemja man ek bogann, ef ek má (viz. göra þat), FmS. x. 362; þat má vel, sagði Özurr. I may as well do so, I will, Nj. 6, Barl. 2, 4, 25: ef svá má (viz. vera), if so be, Grág. i. 411: the saying, ungr má en gamall skal, the young may, the old must (die); nálgastú mik ef þú megir, if thou canst, Gm.; þeir spurðu, hversu þat mætti, FmS. ix. 239; ok má (it may be, perhaps), at hans menn fari á land, Fbr. 74 new Ed.; en þá, verðr eptir þat sem má, leave the rest to luck, Gullþ. 7; ferr þat sem má, fare that as it may, go that as it may, Nj. 38; en þat mætti (viz. vera) at vér vikim þá skammt inn at leginu, FmS. vii. 361; má ok, at sumir sé vinhollir nokkut, ix. 331; má, at hana hendi eigi slík úgipta í annat sinn, Nj. 23; má, at ek leiti þagat vináttu. FmS. vi. 399: the ellipt. mættim (hafa), ix. 239 (lines 17, 18), is a mere slip.
mega
III. part. megandi, availing, mighty, strong; athafnarlauss ok ekki megandi, listless and of no avail, FmS. iii. 154; fylldi hann þat heit, er hann var megandi maðr, as soon as he grew to be a man of might, BS. i. 791; lítt megandi, ‘of little main,’ feeble, helpless, Vsp. 17; ú-megandi, poor, destitute; cp. ú-magi.

Mulig runeinnskrift i yngre futhark:ᛘᛁᚴᛅ
Yngre futhark-runer ble brukt fra 8. til 12. århundre i Skandinavia og deres oversjøiske bosetninger

Forkortelser brukt:

A. S.
Anglo-Saxon.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
neg.
negative.
part.
participle.
pers.
person.
plur.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
S.
Saga.
subj.
subjunctive.
uff.
suffix.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide.
dat.
dative.
i. e.
id est.
Lat.
Latin.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
L.
Linnæus.
ellipt.
elliptical, elliptically.
viz.
namely.
þ.
þáttr.
cp.
compare.

Siterte verk og forfattere:

Am.
Atla-mál. (A. II.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Og.
Oddrúnar-grátr. (A. II.)
Stor.
Sona-torrek. (A. III.)
Þkv.
Þryms-kviða. (A. I.)
Art.
Artus-kappa Sögur. (G. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Band.
Banda-manna Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
H. E.
Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Barl.
Barlaams Saga. (F. III.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Gm.
Grímnis-mál. (A. I.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
➞ Se alle verk sitert i ordboken

Back