UNNA

Gammelnorsk ordbokoppføring

UNNA

Gammelnorsk ordbokoppføring

Definisjoner

1 UNNA

see Gramm. p. xxiii; pres. with a pret. form ann, annt, ann, pl. unnum, unnut, unnu; pret. unni; subj. ynni; part. neut. unnt and unnat; unnt, Band. (Cod. Reg.) 20, Sturl. i. 207, Ld. 94, 194, Nj. 146: unnat (as kunnat from kunna), Fb. i. 36, Str. 32, (Nj. a vellum fragment, Lat. Ed. 315, foot-note y): a weak pret. unti (Dan. undte) occurs in later vellums, Fb. iii. 469 (l. 6 from the bottom), Gísl. 129 (paper transcript), and is used in mod. speech: even a weak pres. occurs in the burden to an Icel. lullaby, sofðú, eg unni þér, sleep thou, I love thee: [A. S. and Hel. unnan; Engl. own; in Early Engl. with a pres. pret. an (Morris, Spec. 36, l. 19); Germ. g-önnen, qs. ge-unnan.]

2 UNNA

B. USAGE.—To grant, allow, bestow, with dat. of the person, gen. of the thing (unna e-m e-s); ann ek honum ísetu í dómi, Grág. i. 17, 78; bæta munda-baugi er jamnendr unnu, the sum which the umpires allowed, Hbl.; bið þú Ólaf, at hann unni þér grundar sinnar, Ó. H. (in a verse); unna e-m gamans, Skm. 39; Hreiðmarr unni þeim einskis pennings af gullinu, Edda 73, Þiðr. 308; hann unni honum öngra bóta fyrir, Fs. 125; þá penninga sem biskup vildi unna honum, Dipl. v. 2; unna e-m sætta, Fær. 113; unna e-m sæmdar, Fms. vi. 133; unna e-m laga, to give one the benefit of the law, give one a fair trial. Eg. 473; unna e-m sannmælis, to give a fair report; þeir unnu þeim bezt ríkis er þeim vóru undir hendi, Fms. i. 7; ef þú annt honum betr konungdómsins, Sks. 761: eigi má þat vita, þar sem margir koma saman, þeir sem lítt eru vandaðir, nema nökkurir ynni sér glæps, where many who are not very honest are gathered together, some will allow themselves evil, i. e. will do some wicked thing, Fms. xi. 275: allvel ann ek þér nafns þessa, vi. 229; gaf honum ríki, þvíat hann unni honum bezt at njóta, Fb. ii. 134; unna honum ennar æztu tignar, Ó. H. 35; varð þeim þá unnt af metorða, Laxdælum, Ld. 94; nú mætti svá vera, at svá kæmi málinu Odds, at oss frændum væri þess af unnt, at Bandamenn tæki sjálfdæmi, that we might succeed in getting sjálfdæmi, Band. 20 (MS.); ek meðkennist at ek hafi unnt ok veitt velbornum manni, Birni Guðnasyni, míns herra kongsins sýslu ok umboð, Safn ii. 191; ek ann þér eigi faðmlagsins Helgu innar Fögru, Ísl. ii. 269; Guð unti (sic) honum eigi ríkisins, Fb. iii. 469; ek ann eigi þess Þorkatli frænda mínum, Nj. 223; ek ann eigi þess frændum mínum ok fóstbræðrum (I cannot bear that), at þeir hafi hingat þvílíka ferð, Eb. 332; ek ann engum manni tignar-namn(s) í þessu landi nema mér einum, O. H. L. 18.

3 UNNA

2. the phrase, unna e-m ást, to bestow one’s love on one; öll Engla fylki unnu heita ást Guði, ‘paid warm love to God,’ i. e. loved God, Hom. 136; (þeir) er svá heita ást unnu Guði, 135: hence

4 UNNA

II. with dat. to love, prop, ellipt., qs. unna e-m ást, to bestow one’s love on a person; unna e-m hugástum, to love dearly, Fms. x. 239; maðr sá er manngi ann, Hm. 49; unna frá vísum vilja, 98; Egill unni henni lítið, Eg. 702; einn son er hann ann lítið, Hkr. i. 204; meistari þinn ann þér mikit, Bs. i. 228; hón unni honum mikit, Nj. 27; ek mun þér vel unnandi verða, 24; hón varð honum lítt unnandi, Ísl. ii. 274; Magnúss varð henni eigi unnandi, Fms. vii. 176; hvárt unni öðru með leyndri ást. Fb. ii. 134; hón þú annt at vísu, … þú mátt unna, Str. 8; hinir sem Guði hafa unnat, Fb. i. 36; aldrei hafði hann henni meirr unnt enn þá, Sturl. i. 207; þú hefir engum manni jamnmikit unnt sem Bolla, Ld. 194; eigi leyna augu, ef ann kona manni, a saying, Ísl. ii. 251; lengi hefi ek mikit unnt Þráni, Nj. 146; þeim var ek verst er ek unna mest, Ld. 334.

5 UNNA

2. recipr., unnusk þau af öllu hjarta, Mar.; þau unnusk mikit systkin, Fms. iii. 107; ok unnumk vit mikit, Glúm. 326, Gísl. 44; þeir unnusk mikit fóstbræðr, Ld. 110; svá unntusk (sic) þau mikit, Gísl. 129.

Runeskrift

ᚢᚾᚾᛅ

Mulig runeskrift i yngre futhark

Brukte forkortelser

Vanlige forkortelser

A. S.
Anglo-Saxon.
bisk
bishop.
ch
chapter.
Cod.
Codex.
Dan
Danish.
Dan.
Danish.
dat.
dative.
ellipt.
elliptical, elliptically.
Engl
English.
Engl.
English.
gen.
genitive.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
Hel.
Heliand.
i. e.
id est.
Icel
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
id
idem, referring to the passage quoted or to the translation
l.
Linnæus.
Lat
Latin.
Lat.
Latin.
m.
masculine.
mod
modern.
mod.
modern.
n.
neuter.
neut.
neuter.
p.
page.
part
participle.
part.
participle.
pl.
plural.
pr.
proper.
pres.
present.
pret.
preterite.
prop
properly.
qs.
quasi.
recipr.
reciprocally.
S.
South, Southern.
subj.
subjunctive.
v.
vide, verb.
vellum
vellum.

Verker & Forfattere

Band.
Banda-manna Saga. (D. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Glúm.
Víga-Glúms Saga. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Hbl.
Harbarðs-ljóð. (A. I.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
O. H. L.
Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)
Safn
Safn til Sögu Islands.
Skm.
Skírnis-mál. (A. I.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Str.
Strengleikar. (G. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Þiðr.
Þiðreks Saga. (G. I.)

Om

Gammelnorsk Ordbok-prosjektet har som mål å tilby en omfattende og søkbar ordbok basert på det legendariske verket til Cleasby-Vigfusson.

Inkluderer forkortelser, verker og forfattere, og autentiske runeinnskrifter.

Støtte

Hurtiglenker

Opphavsrett © 2025 Gammelnorsk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"