ÝMISS

Gammelnorsk ordbokoppføring

ÝMISS

Gammelnorsk ordbokoppføring

Definisjoner

1 ÝMISS

a pronom. adj., esp. used in plur.; in Norwegian MSS. often spelt with i, ímiss, ímser, etc.; imisir, N. G. L. ii. 391. [This word is a compd, the latter part being the adverb miss or mis, for which see p. 480; the prefixed syllable ý answers to Goth. aiw- = unquam, ποτέ; O. H. G. eo, io; Germ. je; A. S. â; Engl. aye; Hel. io; Icel. æ; see Grimm’s Gramm. iii. 51]; hence the oldest form has a double ss, being

2 ÝMISS

α. uncontracted, ýmissir, acc. ýmissa, Stj.; ýmissum, Orkn. (in a verse), Skv. 3, 39; this uncontracted form still remains in the neut. ýmist.

3 ÝMISS

β. afterwards it was contracted and turned into a regular participial adjective (see Gramm. p. xix); thus, ýmsir, ýmsar, ýmis, ýmsa, or even dat. ýmsum; acc. ýmsa, ýmsar, ýmis; in the contracted forms the vowel is sometimes sounded short (ymsir).

4 ÝMISS

γ. a radical neut. pl. ýmsi, Edda 46. [Cp. Swed. ömse, ömsom, = alternately; ömsa = to shift.]

5 ÝMISS

B. THE USAGES: alternate = Lat. vicissim; hann kvað ýmissa (gen. pl.) vandræði mundu verða ef eigi réðisk bætr á, Íb. 8; mega ormar þar ýmsir meira ok ýmsir þar undan leggja, Merl. 2. 18 (of the two serpents); Hákon jarl ok Gunnhildar-synir börðusk um Noreg ok stukku ýmsir ór landi, Fms. i. 89; færðu ýmsir aðra niðr, ii. 269; höfðu ýmsir sigr, Yngl. S. ch. 4; lágu ýmsir undir, Fs. 42; ok létu þau ýmsi eptir, ok skrækti hvárt-tveggja við hátt, and gave way in turn, Edda 46; þau sátu í einu hásæti, Ólafr ok drottning, Dixin talaði við þau ýmsi, D. addressed them both (the king and the queen) in turn, Fms. x. 2, 6; ílaug hann á ýmsi lönd, Hkr. i. 24; herja á ýmsi lend, Fms. xi. 76, 89; hann falar til ýmissa vista, en ræðr enga, Lv. 57; þeir höfðu þar dvalizk í ýmsum höfnum, Eg. 93; hann seldi ymsum mönnum landnám sitt, Landn. 135; til ymsa (= ýmissa) skalda, Þorst. Síðu 11. 172; með ýmsum píslum (v. 1. ýmissum), Post. (Unger) 33; Símon, … hafði ýmsa m. inna álit, 656 C. 26.

6 ÝMISS

II. various; ganga þar ýmissar sagnir frá, Fms. ii. 105; fara … til ýmissa landa, i. II, 77, Fb. i. 525; Orkn. 42; kvikenda líki ýmissa, fugla eða orma, Clern. 133; fann hann til þess ymissa hluti, Fms. ii. 295; í ýmissum stöðum, Stj. 113.

7 ÝMISS

III. with another pronom. adj.; einn ok ýiniss, one and another, etc.; um eina staði ok ymissa, Stj. 247; af einum ok ýmissim ágætum steinum, 204; unna einum nú ýmissum, Skv. 3. 39; komu siðan upp í einum ok ýmsum stöðum ok löndum, Stj.; margir ór ýmissum áttum, Orkn. (in a verse); af þeim báðum ok ýmissimi, Stj. 15; allir ok þú ýmsir, all and sundry, i. e. each in turn, Skv. 3. 41.

8 ÝMISS

IV. proverbs; ýmsir eiga högg í annars garð, a saying, of dealing mutual blows; verða ýmsir brögðum fegnir, Fms. ix. 494 (in a verse); ýmsar verðr sá er margar ferr, Eg. (a saying).

9 ÝMISS

V. neut. as adv.; ýmist hon hugði, Skv. 3. 14; er ýmist sagt hvárr Tarquinius cða son hans færi um nótt, Róm. 386; hann spurði, hví hafa munkar lága skúa ok rauðar hosur?—þeir svöruðu, ýmist tíðisk nú, Fms. viii. 358; hann görði ýmist, hjó eða lagði, thrust and smote altcrnately, or, now he thrust, now he smote, Nj. 8; Bolli var ýmist í Tungu eða at Helgafelli, Ld. 300; ýmist augum lítandi aptr cða fram, Mar.; into smáhringum ýmist hvítum eða svörtum, Stj. 80; ýmist Skota eðr Bretzkar aldir, Orkn. 90 (in a verse); ymist út eða niðr, Nj. 104; kallaðr ýmist Dofrafóstri cða Lúfa, Fs. 16; hann rennir ýmist upp eða ofan, Fb. iii. 408; hann var ýmist at Borg eðr at Gilsbakka, Ísl. ii. 209.

Runeskrift

ᚢᛘᛁᛋᛋ

Mulig runeskrift i yngre futhark

Brukte forkortelser

Vanlige forkortelser

A. S.
Anglo-Saxon.
acc.
accusative.
adj
adjective.
adj.
adjective.
adv
adverb.
adv.
adverb.
ch
chapter.
ch.
chapter.
dat.
dative.
Engl
English.
Engl.
English.
esp
especially.
esp.
especially.
etc.
et cetera.
gen.
genitive.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
Goth.
Gothic.
Hel.
Heliand.
i. e.
id est.
Icel
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
l.
Linnæus.
Lat
Latin.
Lat.
Latin.
lit
literally.
m.
masculine.
n.
neuter.
neut.
neuter.
nom.
nominative.
O. H. G.
Old High German.
p.
page.
part
participle.
pl.
plural.
plur.
plural.
S.
South, Southern.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
v.
vide, verb.

Verker & Forfattere

Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Lv.
Ljósvetninga Saga. (D. II.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Merl.
Merlinus Spa. (A. III.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Post.
Postula Sögur. (F. III.)
Róm.
Rómverja Saga. (E. II.)
Skv.
Sigurðar-kviða. (A. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Yngl. S.
Ynglinga Saga. (C. II.)

Om

Gammelnorsk Ordbok-prosjektet har som mål å tilby en omfattende og søkbar ordbok basert på det legendariske verket til Cleasby-Vigfusson.

Inkluderer forkortelser, verker og forfattere, og autentiske runeinnskrifter.

Støtte

Hurtiglenker

Opphavsrett © 2025 Gammelnorsk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"