Vekja

Betydelsen av det fornnordiska ordet "vekja"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord vekja kan betyda:vekja

vekja

vek, poët. vakði, later vakti; subj. vekði (vekti); part. vakiðr, Post. 236, l. 8, vaktr, vakinn: with neg. suff. vekk-at ek, I wake (you) not, Bm. 1: [Goth. wakjan; A. S. weccean; Engl. waken; Germ. wecken; Dan. vække]:—to waken, rouse from sleep; hón gat varla vakit þá, FmS. i. 9; vöktu konurnar hann, ix. 24; var hann vakinn, Ld. 214; þorði engi at vekja hann, Ó. H. 72, 122; konungi þótti heldr snemt at v. herinn, … þá vaknaði liðit, 207; þá vakði Finnr konung, 210; hann bannar þat hverjum manni, at hann se vaktr, FmS. iv. 274; Jesús Kristr vekr þik, rís þú upp, 623. 14.

vekja

2. vekja upp, þeir vöktu þá upp konung, Eg. 282; hann vakði upp alla heima-menn sína, Nj. 35: metaph., hann vakti upp tvá boða mikla, FmS. x. 324 (of a wizard): to raise a ghost, vekja troll upp, n. G. l. i. 19 (see troll); v. upp draug, Ísl. ÞjóðS. (uppvakningr).

vekja

II. metaph. to stir, rouse; gör þú eigi þat, son minn, at þú vekir þá er þeir hafa áðr frá horfit, Nj. 115; ek vakða opt reiði þina, 623. 27; ilmr þinn vakði fýsn mína, 28; þá tók ek at vekja kláða á fæti honum, FmS. x. 331.

vekja

2. to cause, begin; vekja víg, n. G. l. ii. 54; sigr-vænlig heill, er konungr hefir svá röskliga vakit víg fyrstr manna, Al. 37; hverr mun þá víg vekja nema þú ok þínir menn, Stj. 597; hann samnaði her miklum ok vakði styrjöld, 623. 25; eigi vil ek vekja láta ór mínum flokki orða-lag né áhlaup, Sturl. i. 157 C.

vekja

3. to start a question, hint at a thing, of a request; Egill vakði þat mál (started it) við Þórólf, Eg. 194; hann vekr þetta mál við konung, FmS. vi. 54; ok vökðu bónorðit, Nj. 17; v. til um e-t, Hárekr vekr til mjök opt við konunginn um stafnbúann, Fbr. 119; Sigtryggr konungr vakði þá til um eyrendi sitt við Sigurð jarl, Nj. 271; vekja þeir þá til við Gizur um bónorðit, id.; þá vakði Njáll til um bónorðit, 40; hann vakti til ok spurði, FmS. vii. 106; vekr Hákon jarl (til) við Eirík konung, at hann fái honum …, x. 220.

vekja

B. [Perhaps a different word, akin to vekka, vekvi, q. v.; cp. also vök = a hole in the ice; the preS. vækkir, n. G. l. i. 352, favours this derivation]:—to make to flow; vekja sér blóð, to make one’s blood flow, open a vein, let blood; þeir vöktu sér blóð í lófum, FaS. ii. 445; Eystein setti dreyrrauðan svá at honum mátti nær einum fingri dreyra vekja, FmS. vii. 145; nú vekja þeir sér blóð ok láta renna saman dreyra sinn, Gísl. 11; (vökva þeir sér blóð, 93, l. c.); en ef blóð vekkir með öfund í kirkju-garði, þá skal sá láta vigja kirkjugarð með sínu fé er blóð vakti, n. G. l. i. 387, 388; ef menn berjask í kirkjugarði … sá er blóð vekkir (vækkir), … sá skal víging kaupa er blóð vakti, 352.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚢᛁᚴᛁᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar