SPYRJA

Gammelnorsk ordbokoppføring

SPYRJA

Gammelnorsk ordbokoppføring

Definisjoner

1 SPYRJA

pres. spyr, spyrjum, pl. spurði; subj. spyrði; imperat. spyr, spyrðú part. spurðr, spurt: a part. spurnum, as from a strong verb spurinn, Sks. 12 B. In mod. usage sounded as with u throughout, thus, infin. spurja; pres. spur; imperat. spurðu: with neg. suff. spyrjattu (speer thou not), Fas. i. (in a verse): [spor; A. S. spurian; Scot. and North. E. speer; Germ. spüren; Swed. spörja, spörge.]

2 SPYRJA

B. To track, trace steps or footprints; nú er maðr stolinn fé sínu, ok sér hann manna-farveg liggja frá garði, þá skal hann … spyrja til garðs manns, Gþl. 539; með hundum, er því vóru vanir at s. þá upp er undan hljópusk, Ó. H. 247, Hom. 159.

3 SPYRJA

2. metaph. to track, investigate, find out (Germ. aufspüren): ok er engi likari til enn annarr, þá skolu ölhús-menn morð spyrja, N. G. L. i. 62; en erfingi spyri morð ef hann kann eptir koma, ii. 215; þá spyri erfingi morðs (morð), i. 309, but this sense is old and obsolete: s. upp, to find out; þeir fengu hann eigi upp spurðan, Sturl. ii. 125.

4 SPYRJA

II. to speer, ask, absol. or with gen.: spyrja lögspurning, Grág. i. 21; Gunnarr spurði, hvat hann vildi þá láta at gera, Nj. 100: þeir spurdu hvat þar væri komit. Fms. i. 9:—with gen., s. e-s, to enquire after; spyrr konungr margra tiðinda, iv. 192: hann spurði margs ór brennunni, Nj. 213, passim: to request, spyrja síðan alla lögréttu menn, Grág. i. 8.

5 SPYRJA

2. with prepp.; spyrja at e-u or spyrja e-n at e-u, to speer or ask after; spurði hann at Ástriði ok syni hennar, Fms. i. 70; s. at þingfesti manna, Grág. i. 19: spyrr Sigvaldi at ferðum Ólafs, Fms. x. 226, Gþl. 221; konungr spurði hann at nafni, speered at him for his name, Nj. 6:—s. eptir, spurði Höskuldr dóttur sína ekki eptir, did not ask her, ask her consent, Ni. 17; spurði Fjönir eptir bræðr sína, F. asked after his brothers. Fms. xi. 44; s. eptir e-n, to enquire after, i. 263, iv. 32, Eg. 89:—s. e-n um e-t (= eptir e-u), þeir spurðu Gunnar um fundinn, Nj. 100.

6 SPYRJA

3. to hear, be informed of (Germ. erfahren): þat spyrja synir Haralds, Fms. i. 18; þat spyrr Bárðr at …, Eg. 31; Snorri spyrr nú hvar komit er málunum, Nj. 244, passim: s. til e-s, to get intelligence as to; þeir spurðu til Birkibeina, Fms. ix. 224; Gregorius spurði til þeirra þar sem hrita Saurbæir, vii. 270; spurði hann til Sóta, at hann var farinn suðr, Nj. 7.

7 SPYRJA

III. reflex. to be reported, get abroad; skipkváman spyrsk, Nj. 5; tíðendi spyrjask, 25, 85; til Þorveigar spurðisk þat, at hón lá hætt, it was told of Th. that she was very ill, Korm. 164; hefir til þess skips aldregi spurzk, nothing has since been heard of this ship. Nj. 282: impers., mér spyrsk á þann veg, I am told, Eg. 20: spyrjask fyrir um e-t, to enquire, Ld. 226, Hkr. ii. 333: spyrjask um vandliga, id., Sks. 284.

8 SPYRJA

2. recipr. to ask one another; spyrjask tíðenda, Nj. 227, 228, Eg. 547.

9 SPYRJA

3. part., svara spurnum hlut, Sks. 12 B.

Runeskrift

ᛋᛒᚢᚱᛁᛅ

Mulig runeskrift i yngre futhark

Brukte forkortelser

Vanlige forkortelser

A. S.
Anglo-Saxon.
absol
absolute, absolutely.
absol.
absolute, absolutely.
f.
feminine.
gen.
genitive.
Germ
German.
Germ.
German.
id
idem, referring to the passage quoted or to the translation
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
imperat.
imperative.
impers
impersonal.
impers.
impersonal.
infin.
infinitive.
l.
Linnæus.
m.
masculine.
metaph.
metaphor, metaphorical.
mod
modern.
mod.
modern.
n.
neuter.
neg
negative, negatively.
neg.
negative, negatively.
North. E.
Northern English.
p.
page.
part
participle.
part.
participle.
pers.
person, personal.
pl.
plural.
pr.
proper.
pres.
present.
recipr.
reciprocally.
reflex
reflexive.
reflex.
reflexive.
S.
South, Southern.
Scot.
Scottish.
subj.
subjunctive.
suff
suffix.
suff.
suffix.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
uff.
suffix.
v.
vide, verb.

Verker & Forfattere

Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Gþl.
Gulaþings-lög. (B. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Korm.
Kormaks Saga. (D. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Th.
Theophilus. (F. III.)

Om

Gammelnorsk Ordbok-prosjektet har som mål å tilby en omfattende og søkbar ordbok basert på det legendariske verket til Cleasby-Vigfusson.

Inkluderer forkortelser, verker og forfattere, og autentiske runeinnskrifter.

Støtte

Hurtiglenker

Opphavsrett © 2025 Gammelnorsk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"