Þjóta
Fornnordisk Ordbok - þjóta
Betydelsen av det fornnordiska ordet "þjóta"
Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:
Fornnordiskt ord þjóta kan betyda:þjóta
- þjóta
- pres. þýt; pret. þaut, þauzt, þaut, pl. þutu; subj. þyti; part. þotinn: [A. S. þeótan, cp. Ulf. þut-in, þut-haurn, = Gr. σάλπιγξ; Dan. tude]:—to emit a whistling sound, e. g. of the wind, surf, waves, leaves of trees; vindr þýtr, Grág. ii. 170; sjár, alda, brim þýtr, Lex. Poët., Gm. 21; öxin þaut, the axe whistled, FS. 62; öxar tvær þutu hátt á öxa-tré, Sturl. 1. 158; vindr kom á þá ok þaut í spjótunum, iii. 83; víða þaut jörðin af þeirra hljóðan, resounded, Stj. 434; þjótandi strengleikr, of tunes, SkS. 632; þaut borgin af hljóðfærum, Konr.; í því er hann féll, þá þaut mjök ok glumdi, Stj. 46; nú heyra þeir at þaut í slöngu Búa, Ísl. ii. 408; nú þýtr undin, FaS. i. 204, cp. Fbr. 111 new Ed.; jötuns háls-undir (the waves) þjóta, Stor. 3; þat þýtr fyrir regni, it whistles for rain, Stj. 594; á þýtr af þjósti, Am.; þjótandi fors, Gsp.; þjótanda haf, SkS. 54, 137 new Ed.; reiðar-þrumur þjóta, Art. 80; þjótandi kvern, of a mill, FaS. i. 493 (in a verse).
- þjóta
- 2. to howl, of a wolf; sem úlfar þyti, Karl. 140; þar heyrir þú varga þjóta, Gkv. 28 (Dan. ulvene tude), cp. ulfa-þýtr; hölkn (monsters) þutu, Hým.
- þjóta
- II. to rush; þá þutu upp allir, Grett. 164 new Ed.; margir menn þutu upp ok kváðu hann njósnarmann, Sturl. ii. 247, Th. 25.
- þjóta
- 2. with prep.; þjóta ú, to rush in; at skjótara mundi á þjóta = á dynja, to burst in, FmS. vii. 125; varði miki eigi at svá skjótt mundi á þjóta sem nú er, xi. 115.
- þjóta
- III. as intranS. [Engl. to toot; Germ. tuten], to blow a horn, trumpet, it only occurs in two instances; áðr halr hugfullr í horn um þaut, ere he blew the horn, Hðm. 17; sá er þýtr í trumbu, FmS. viii. 83 (in a verse).
Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚦᛁᚢᛏᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar
Förkortningar som används:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- e. g.
- exempli gratia.
- f.
- feminine.
- Gr.
- Greek.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- part.
- participle.
- pl.
- plural.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- Ulf.
- Ulfilas.
- v.
- vide.
- Engl.
- English.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- intrans.
- intransitive.
- trans.
- transitive.
Verk & författare citerade:
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Art.
- Artus-kappa Sögur. (G. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Gsp.
- Getspeki Heiðreks. (A. II.)
- Konr.
- Konráðs Saga. (G. III.)
- Lex. Poët.
- Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Stor.
- Sona-torrek. (A. III.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Gkv.
- Guðrúnar-kviða. (A. II.)
- Hým.
- Hýmis-kviða. (A. I.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Th.
- Theophilus. (F. III.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Hðm.
- Hamðis-mál. (A. II.)